De sikkelmotten (Oecophoridae) houden hun lichaam in rusthouding bij de meeste soorten nagenoeg horizontaal. De vleugels van de meeste soorten worden in een vrij steile dakhouding gehouden, maar bij sommige soorten zijn ze nagenoeg vlak en overlappend. De voorvleugels zijn langwerpig en het hoofd is glad, soms ruw op de kroon of hebben bosjes haren aan de zijkanten. De lengte van de antennes zijn zo’n 20 tot 75% van de lengte van de voorvleugel. Vaak worden die langs het lichaam gehouden, maar bij sommige soorten steken ze naar voren. De tasters zijn vaak sterk naar boven toe gekromd. Veel soorten vliegen in de nacht en komen op licht. Een enkele soort vliegt overdag.
Onderfamilie: Oecophorinae
Geslacht: Batia
Kleine mosboorder – 2023 (NL)
(NCBI-index: 572816)
Ondanks de grote overeenkomsten in kleur en tekening is de kleine mosboorder (Batia lunaris) redelijk goed te onderscheiden van de grote mosboorder (Batia lambdella) en de dennenmosboorder (Batia internella). Bij alle drie de soorten zijn de voorvleugels geelachtig en bevindt zich nabij de binnenrandhoek een donkerbruine driehoekige vlek. De franjes zijn opvallend lang en geel. Bij de grote mosboorder is de bruine driehoekige vlek bij de binnenrand veel breder en daarnaast is hij veel groter dan de kleine mosboorder. De dennenmosboorder zit qua grootte tussen de andere twee in en ook bij deze soort is de bruine driehoekige vlek groter. Verder is bij de kleine mosboorder over de lengte van de vleugel een brede lichter gele zone te zien die bij de dennenmosboorder veel smaller is en bij de grote mosboorder ontbreekt. De vliegperiode is in één generatie van juni tot begin september en de spanwijdte bedraagt 7-10mm. Waardplant: mos. Engelse benaming: Lesser Tawny Tubic. Friese benaming: –
Vliegperiode:
Onderfamilie: Oecophorinae
Geslacht: Crassa
Zwamboorder – 2021 (NL)
(NCBI-index: 1.100960)
De zwamboorder (Crassa unitella) heeft een goudbruine voorvleugel en oranjegele kop en palpen. Deze sikkelmot onderscheidt zich van de gelijkende lichte zwamboorder (Crassa tinctella) doordat hij in de rusthouding hoog op zijn voorpoten staat en de sterk afstekende oranjegele kleur van de kop ten opzichte van de bruine vleugel en het bruine lijf. De spanwijdte bedraagt 12-16mm en de vliegperiode is in één generatie van juni tot begin september. Waardplant: schimmels en onder dode boomschors. Engelse benaming: Golden-brown Tubic. Friese benaming: –
Vliegperiode:
Onderfamilie: Oecophorinae
Geslacht: Endrosis
Witkopmot – 2021 (NL)
(NCBI-index: 1.073585)
De kop en het borststuk van de witkopmot (Endrosis sarcitrella) zijn opvallend wit gekleurd. De voorvleugel is wit, grof donker grijsbruin gespikkeld waardoor de vleugel een zilverachtig uiterlijk krijgt. Er is op 3/4 van de voorrand een onduidelijke witte vlek te zien en donkere vlekjes op een kwart, halverwege en 2/3. De vliegperiode is in één generatie van mei tot juli en de spanwijdte bedraagt 15-21mm. Waardplant: boomschors van dode bomen. Engelse benaming: White-shouldered House-moth. Friese benaming: –
Vliegperiode:
Onderfamilie: Oecophorinae
Geslacht: Esperia
Esperiamot – 2018 (NL)
(NCBI-index: 2.870497)
De esperiamot (Esperia sulphurella) is een opvallende sikkelmot die vrijwel uitsluitend overdag wordt waargenomen. Vaak is dat tijdens zonneschijn rondom rottend hout en langs struiken. De voorvleugels zijn smal, aan het uiteinde niet puntig maar afgerond en een blauwige gloed en goudachtige bestuiving. Op de voorvleugels zijn twee lichte vlekken zichtbaar die aan de onderrand breder zijn en naar binnen afbuigen. De zwarte voelsprieten, met halverwege een witte zone, zijn sterk ontwikkeld en sterk geschubd. De tasters zijn oranjegeel van kleur. De vliegperiode is in één generatie van april tot juli en de spanwijdte bedraagt 12-16mm. Waardplant: dood hout. Engelse benaming: Sulphur Tubic. Friese benaming: –
Vliegperiode:
Onderfamilie: Oecophorinae
Geslacht: Harpella
Bruine molmboorder – 2019 (NL)
(NCBI-index: 1.073693)
Een sikkelmot die zijn naam eer aan doet is de bruine molmboorder (Harpella forcifella). De rups voelt zich helemaal goed in oud, molm, hout. Bij het determineren was het wel duidelijk dat het een sikkelmot moest zijn. De opvallende tasters, die met zijn scherpe punten gebogen achterover staan waardoor het een soort neushoorn lijkt, waren hier de oorzaak van. Door de bruine waas die over de vleugels zat, was het nog even zoeken naar de soort. De vleugels van de bruine molmboorder zijn bruin en vanaf de basis gaat een brede gelige strook, halverwege iets smaller wordend en daarna weer breder, in de lengte van de vleugel richting de achterrand. Nabij de vleugelpunt is ook nog een klein gelig vlekje te zien. De vliegperiode is van juni tot in augustus en de spanwijdte bedraagt ongeveer 14mm. Waardplant: oud hout, schors. Engelse benaming: Striped Tubic. Friese benaming: –
Vliegperiode:
Onderfamilie: Oecophorinae
Geslacht: Hofmannophila
Bruine huismot – 2014 (NL)
(NCBI-index: 572861)
Een gewone mot die voornamelijk in woongebieden voorkomt en binnenshuis als plaag kan optreden is de bruine huismot (Hofmannophila pseudospretella). De voorvleugel is vaalbruin met twee donkere vlekken of korte strepen op een derde en een meer ronde vlek op twee derde van de vleugel. Deze mot vliegt in de late avond en komt goed op licht. De vliegperiode is in twee generaties gedurende een groot deel van het jaar. De spanwijdte bedraagt 15-26mm.Waardplant: plantaardige materialen, papier, karton, dierenvoer en meel. Engelse benaming: Brown House-moth. Friese benaming: –
Vliegperiode:
Onderfamilie: Oecophorinae
Geslacht: Pleurota
Gemsmot – 2021 (NL)
(NCBI-index: 1.073592)
Hij lijkt wel op de soorten van de onderfamilies Agriphila en Crambus van de grasmotten, maar de gemsmot (Pleurota bicostella) hoort toch echt bij de sikkelmotten. De palpen van de gemsmot, die voorwaarts gericht zijn, zijn echter langer. De voorvleugel is witachtig, variabel grijsbruin geschakeerd en een brede witte streep langs de voorrand die bijna tot de vleugelpunt reikt. Op 1/3 van de vleugel is een zwarte stip of streepje te zien. De vliegperiode is in één generatie van juni tot juli en de spanwijdte bedraagt ongeveer 24mm. Waardplant: heide. Engelse benaming: Light Streak. Friese benaming: –
Vliegperiode:
