Test
Stam: Olethreutini
Geslacht: Apotomis
Berkenmarmerbladroller – 2018 (NL)
(NCBI-index: 1.100915)
De berkenmarmerbladroller (Apotomis betuletana) lijkt heel erg op de wilgenmarmerbladroller (Apotomis capreana). De voorvleugel is vanuit de vleugelwortel voor 2/3 zwartbruin gemengd met loodkleurig en zwarte vlekjes. Het andere deel van de voorvleugel is wit met een geelbruine vlekje. Het verschil met de wilgenmarmerbladroller is het beste te zien via het bovenaanzicht. Bij de berkenmarmerbladroller zie je in het donkere gedeelte een lichtgrijze dunne lijn in de vorm van een vishaak. Verder zijn de twee zwarte vlekjes op de grens van het donkere en witte deel bij de berkenmarmerbladroller veel donkerder dan bij de wilgenmarmerbladroller. De vliegperiode is van juni tot september in één generatie en de spanwijdte bedraagt 16-20 mm. De larven spinnen en rollen bladeren bij elkaar. Waardplant: berk. Engelse benaming: Birch Marble. Friese benaming: –
Vliegperiode:
Stam: Olethreutini
Geslacht: Celypha
Paardenbloembladroller – 2015 (NL)
(NCBI-index: 1.030481)
De paardenbloembladroller (Celypha striana) heeft een licht grijsbruine grondkleur en met zijn donkere middenband onderscheidt hij zich van de andere Celypha spp. Verder bevindt zich dichtbij de vleugelpunt een tweede gehoekte donkere band. Deze bladroller vliegt vanaf schemer in de periode van juni tot en met augustus en de spanwijdte bedraagt 16-22 mm. In eerste instantie bevinden de larven zich onder een zijden web op het oppervlak van de penwortel. Later boren ze zich in de wortel zelf. Waardplant: paardenbloem, smalle weegbree. Engelse benaming: Barred Marble. Friese benaming: –
Vliegperiode:
Stam: Olethreutini
Geslacht: Celypha
Brandnetelbladroller – 2017 (NL)
(NCBI-index: 1.594247)
De brandnetelbladroller (Celypha lacunana) is erg variabel in kleurschakering maar kan vaak goed herkend worden aan de inkeping of vervaging van de donkere dwarsband. Deze bladroller vliegt ’s nacht en komt goed op licht af. De vliegtijd is in twee generaties van mei tot en met augustus en de spanwijdte bedraagt 16-18 mm. De larven voeden zich bij elkaar gesponnen bladeren, jonge scheuten en bloemen. Waardplant: beuk, berk, wilg, munt, brandnetel. Engelse benaming: Common Marble. Friese benaming: –
Vliegperiode:
Stam: Olethreutini
Geslacht: Celypha
Kristalbladroller – 2022 (NL)
(NCBI-index: 2.561072)
Ondanks dat de tekening van de kristalbladroller (Celypha siderana) best opvallend is, moest ik toch nog even goed zoeken om deze bladroller te determineren. Vooral de zilvergrijze vlekjes die over de voorvleugel verspreidt zijn kunnen als belangrijk kenmerk gebruikt worden. De voorvleugel is verder geelbruin met veel zwarte smalle dwarslijnen en grote zwarte in grootte variërende vlekken. De poten zijn afwisselend geel en bruin geringd. De vliegperiode is in één generatie van begin juni tot eind juli en de spanwijdte bedraagt 14-18 mm. Waardplant: spirea. Engelse benaming: Sprout Marble. Friese benaming: –
Vliegperiode:
Stam: Olethreutini
Geslacht: Celypha
Smallijnbladroller – 2023 (NL)
(NCBI-index: 1.030480)
De smallijnbladroller (Celypha rufana) is te herkennen aan een netwerk van dunne roodbruine lijntjes op de voorvleugel die geelbruin tot donker grijsbruin kan zijn. Dit metwerk van lijnen valt het meest op in de buitenste helft van de vleugel. Langs de binnenrand vlakbij de binnenrandhoek zit een donkere vlek. De vliegperiode is in één generatie van mei tot begin augustus en de spanwijdte bedraagt 16-19 mm. Waardplant: boerenwormkruid, bijvoet. Engelse benaming: Lakes Marble. Friese benaming: –
Vliegperiode:
Stam: Olethreutini
Geslacht: Eudemis
Bonte fruitbladroller – 2022 (NL)
(NCBI-index: 1.100989)
De voorvleugel van de bonte fruitbladroller (Eudemis profundana) heeft als grondkleur wit met daarop diverse bruine tot zwartbruine vlekken. Halverwege de vleugel is een lichterbruine brede dwarsband te zien die vanaf de voorrand tot aan de achterrand doorloopt waar dan een helderwitte vlek te zien is. Deze bladroller heeft zijn Engelse naam hieraan te danken. De gelijkende schaduwfruitbladroller (Eudemis porphyrana) heeft meer een grijze grondkleur met uniform bruine vlekken en loodgrijze markeringen. De vliegperiode is in één generatie van juli tot begin september en de spanwijdte bedraagt 14-20 mm. Waardplant: eik. Engelse benaming: Diamond-back Marble. Friese benaming: –
Vliegperiode:
Stam: Olethreutini
Geslacht: Hedya
Grote witvlakbladroller – 2018 (NL)
(NCBI-index: 989781)
Het is soms erg lastig bepaalde soorten bladrollers te onderscheiden. In eerste instantie was ik er van overtuigd dat de gespotte bladroller tot de Apotomis familie behoorde, maar na goed bestuderen en met behulp van literatuur kwam ik tot de Hedya soort grote witvlakbladroller (Hedya ochroleucana). Deze bladroller heeft een opvallende crème kleurig buitenzijde van de voorvleugel met daarop langs de rand een paar lichtbruine vlekken en in het vlak zelf een paar kleine zwarte stipjes. Die lichtbruine vlekken worden in de tijd steeds valer van kleur, maar deze bladroller is dan nog wel te herkennen aan de twee donkere streepjes in de buitenste twee vlekken. De voorvleugel is voor twee derde donkerbruin gemengd met blauwgrijze en zwarte vlakken. De vliegperiode is in één generatie van juni tot september en de spanwijdte bedraagt 16-21 mm. De larven spinnen bladeren bijelkaar. Waardplant: roos, appelboom. Engelse benaming: Buff-tipped Marble. Friese benaming: –
Vliegperiode:
Stam: Olethreutini
Geslacht: Hedya
Gewone witvlakbladroller – 2018 (NL)
(NCBI-index: 572853)
Een bladroller die tot de witvlakbladrollers behoort is de gewone witvlakbladroller (Hedya nubiferana). De voorvleugel is vanuit de basis voor ongeveer 2/3 donkerbruin of donker geelbruin gemengd met blauwgrijs en zwarte vlekken. Het andere 1/3 deel richting de vleugelpunt is wit met vaalgrijze of grijsbruine vegen. De vliegperiode is in één generatie van mei tot augustus en de spanwijdte bedraagt 15-21 mm, De larven voeden zich in gesponnen bladeren, bloemen en jonge scheuten. Waardplant: eik. Engelse benaming: Marbled Orchard Tortrix. Friese benaming: –
Vliegperiode:
Stam: Olethreutini
Geslacht: Olethreutes
Geisha – 2018 (NL)
(NCBI-index: 1.109078)
Een zeer opvallende verschijning, en zeker wanneer je de foto’s later vergroot op je laptop, is de geisha (Olethreutes arcuella). Met name de oranje basiskleur van de vleugels met de zilverblauwe dwarslijnen vallen erg op wanneer je deze bladroller tegenkomt in het veld rustend op een groen blad. Vlak na de voorste dwarsband zit een lichtgele vlek met zwarte schakering en daarin enkele zilverblauwe vlekjes. De oranjekleur kun je zien als de kleur van de jurk van een Japanse geisha en de zilverblauwe strepen als de spaken van de parasol die ze ronddraait. De geisha vliegt van mei tot augustus in één generatie en de spanwijdte bedraagt 14-18 mm. Waardplant: afgevallen bladeren, plantenresten. Engelse benaming: Arched Marble. Friese benaming: –
Vliegperiode:
Stam: Olethreutini
Geslacht: Orthotaenia
Woudbladroller – 2020 (NL)
(NCBI-index: 1.594318)
De woudbladroller (Orthotaenia undulana) lijkt erg op de brandnetelbladroller (Celypha lacunana). Het grote verschil zit in de donkere dwarsband halverwege de voorvleugel. Bij de woudbladroller is dat een geheel donkere band, maar bij de brandnetelbladroller loopt de binnenste crème witte dwarsband in het midden, als een soort vinger, door de donkere dwarsband. Verder is de zone dichtbij de vleugelpunt bij de woudbladroller lichter van kleur en zijn de donkere markeringen duidelijker aanwezig. De larven voeden zich in los bij elkaar gesponnen blad. De vliegperiode is in één generatie van mei tot in augustus en de spanwijdte bedraagt 15-20 mm. Waardplant: berk, kamperfoelie, bosbes. Engelse benaming: Woodland Marble. Friese benaming: –
Vliegperiode:
Stam: Olethreutini
Geslacht: Phiaris
Granietbladroller – 2023 (NL)
(NCBI-index: 1.594330)
Vanwege de bewolking was het nog aangenaam vertoeven in het heidegebied van een mooi natuurgebied, maar zodra de bewolking verdween liep de temperatuur snel op. Nadeel is dat insecten ook actiever zijn en zich niet gemakkelijk laten fotograferen. Zo ook de granietbladroller (Phiaris schulziana), maar met veel geduld uiteindelijk wel gelukt. Met zijn roodbruine voorvleugels met zwarte spikkels en dunne witte dwarsbanden en kleine stippen valt deze microvlinder bijna niet op. De term “graniet” verwijst naar het samenspel van roodbruine vlakjes met andere tinten zoals bij granietstee van Afrikaanse origine. De vliegperiode is in één generatie van juni tot in augustus en de spanwijdte bedraagt 17-25 mm. Waardplant: heide, kraaibes. Engelse benaming: Large Marble. Friese benaming: –
Vliegperiode:
Stam: Olethreutini
Geslacht: Phiaris
Tweepuntige lijnbladroller – 2024 (CH)
(NCBI-index: 1.101140)
In Nederland komt de tweepuntige lijnbladroller (Phiaris bipunctana) nagenoeg niet voor. Eventueel zou hij op zandgronden aangetroffen kunnen worden in Gelderland en Overijssel. Deze soort heb ik dan ook aangetroffen in de Zwitserse Alpen. De witte voorvleugel met soms wat gelige onregelmatige vlekken is bij de vleugelwortel zwart met grijze vlekken. Het zwart loopt vanaf de voorrand schuin over de vleugel naar binnen waarna het naar de achterrand afbuigt naar de binnenrandhoek. Halverwege de vleugel is een brede zwarte dwarsband met loodgrijze vlekken aanwezig. De achtervleugels zijn donkergrijs, maar dof van kleur. De vliegperiode is van mei tot juli en de spanwijdte bedraagt 14-21 mm. Waardplant: blauwe bosbes, rode bosbes, rododendron, wintergroen. Engelse benaming: Blueberry Tortrix. Friese benaming: –
Vliegperiode:
Stam: Olethreutini
Geslacht: Piniphila
Tweebandbladroller – 2019 (NL)
(NCBI-index: 1.101145)
De eerste spot van de tweebandbladroller (Piniphila bifasciana) was op licht. Deze bladroller heeft een bruingrijze voorvleugel met twee brede witte dwarsbanden. Eén band zit op 1/3 van de vleugel en één dichtbij de vleugelpunt. De banden zijn meestal grijswit of geelbruin en soms oranjeachtig tot roze. Vooral de band dichtbij de vleugelpunt. De vliegperiode is in één generatie van juni tot augustus en de spanwijdte bedraagt 12-16 mm. De larven voeden zich in de zijden spinsels tussen jonge scheuten en mannelijke bloemen. Waardplant: naaldbomen. Engelse benaming: Pine Marble. Friese benaming: –
Vliegperiode:
6
