De eenstaartjes (Drepanidae) zijn een familie van vlinders welke bestaan uit twee onderfamilies, de Drepaninae en de Thyatirinae, die hetzelfde type gehoororgaan gemeen hebben. De Drepaninae zijn de ‘echte’ eenstaartjes, in het Engels de ‘hooktip moths’, en hebben brede vleugels, een slank lichaam en nagenoeg allemaal een haakvormige vleugelpunt. Deze nachtvlinders zitten verscholen tussen de bladeren van hun waardplant en worden meestal pas gezien in lichtvallen. Ze bezoeken geen bloemen, maar komen wel af op honingdauw of bloedende bomen. De Thyatirinae, de uilspinners, waren voorheen ondergebracht in hun eigen familie, de Thyatiridae. Ze lijken erg op uilen. Misschien daarom ook de Engelse naam ‘false owlet moths’. Ze zijn slanker gebouwd en houden in rust hun vleugels tegen hun lichaam. Op het borststuk dragen ze vaak een opvallende kuif.
Onderfamilie: Drepaninae
Geslacht: Cilix
Witte eenstaart – 2018 (NL)
(NCBI-index: 104441)
Bij het zien van de witte eenstaart (Cilix glaucata) had ik niet in de gaten dat het een vlinder was. Doordat hij in de rusthouding zat, waarbij de vleugels steil omhoog worden gehouden, leek het net een vogelpoepje. Langs de binnenrand van de witte voorvleugel ligt een zwarte vlek met daarnaast een kleiner geel vlekje. In de voornamelijk grijze vlek midden op de vleugel bevindt zich een witte tekening waaraan deze vlinder zijn naam Engelse naam ontleent. De vliegperiode is van april tot september in twee of drie generaties. Waardplant: sleedoorn en meidoorn. Engelse benaming: Chinese Character. Friese benaming: Wyt iensturtsje.
Vliegperiode:
Onderfamilie: Drepaninae
Geslacht: Drepana
Bruine eenstaart (2020 (NL)
(NCBI-index: 104427)
De bruine eenstaart (Drepana curvatula) heeft bruine vleugels met donkere en lichte paarsroze banden die in intensiteit en breedte sterk kunnen variëren. Verse vlinders hebben soms een sterke lila tint. Opvallend is de donkere, gebogen buitenste dwarslijn, die vanuit de vleugelpunt naar de achterrand van de voorvleugel loopt en door lijkt te lopen op de achtervleugel wat hem onderscheidt van de gelijkende berkeneenstaart (Drepana falcataria). De andere dwarslijnen zijn golvend. Op de voorvleugel bevinden zich meestal twee stippen met een witte kern. Op de achtervleugel bevindt zich een relatief kleine donkere vlek met daarnaast één of soms twee kleinere vlekjes. De vliegperiode is van half april tot eind augustus in twee generaties en de spanwijdte bedraagt 32-42mm. Waardplant: els en berk. Engelse benaming: Dusky Hook-tip. Friese benaming: Brún puntsturtsje.
Vliegperiode:
Onderfamilie: Drepaninae
Geslacht: Drepana
Berkeneenstaart – 2020 (NL)
(NCBI-index: 104428)
De berkeneenstaart (Drepana falcataria) lijkt erg op de bruine eenstaart (Drepana curvatula). Het meest kenmerkende bij de berkeneenstaart is de relatief grote donkere gekernde middenvlek, welke bij de bruine eenstaart veel kleiner is, en de purperbruine veeg langs de achterrand vlak onder de vleugelpunt. Verder valt de schuin naar de vleugelpunt lopende buitenste dwarslijn op. De achtervleugel is meestal lichter van kleur en op zowel de voor- als achtervleugel zijn vele geschulpte dwarslijnen te zien. De vliegperiode is van half april tot eind augustus in twee generaties en de spanwijdte bedraagt 34-42mm. Waardplant: berk en els. Engelse benaming: Pebble Hook-tip. Friese benaming: Bjirkepuntsturtsje.
Vliegperiode:
Onderfamilie: Drepaninae
Geslacht: Watsonalla
Gele eenstaart – 2022 (NL)
(NCBI-index: 721165)
De grondkleur van de gele eenstaart (Watsonalla binaria) die, net als andere soorten van deze onderfamilie rust met vlak uitgespreide vleugels, is oranjegeel. Bij net uitgekomen exemplaren is vaak een paarse gloed over de vleugels te zien. Over de voorvleugel lopen twee lichtere dwarslijnen waardoor een middenband ontstaat waarin twee duidelijke zwarte stippen te zien zijn, een grotere en een kleinere vlek. Op de achtervleugel bevinden zich ook twee zwarte stippen en is de buitenste zone veel lichter van kleur dan de rest van de vleugel. Het mannetje is vaak donkerder en bruiner dan het vrouwtje, dat op haar beurt over het algemeen groter is. De vliegperiode is van eind april tot begin september in twee generaties en de spanwijdte bedraagt 18-30mm. Waardplant: eik. Engelse benaming: Oak Hook-tip. Friese benaming: giel puntsturtsje.
Vliegperiode:
Onderfamilie: Thyatirinae
Geslacht: Habrosyne
Vuursteenvlinder – 2020 (NL)
(NCBI-index: 721137)
Een schitterende getekende nachtvlinder is de vuursteenvlinder (Habrosyne pyritoides). Zodra hij in de rusthouding zit lijkt het of je een vuursteen ziet met de welbekende breukvlakken. Op die ‘breukvlakken’ zie je een wit en oranjebruin zigzag patroon. Vlak langs de voorrand van de voorvleugel is een witte zone te zien. Op de grens van deze witte zone zijn twee donkerbruine wit omrande vlekken te zien waarvan de grootste een witte kern heeft. De spanwijdte bedraagt 34-40mm en de vliegperiode is van augustus tot november in één generatie. Waardplant: Braam en framboos. Engelse benaming: Buff Arches. Friese benaming: Fjoerstienflinter.
Vliegperiode:
Onderfamilie: Thyatirinae
Geslacht: Tethea
Peppel-orvlinder – 2018 (NL)
(NCBI-index: 997289)
Een zeer bezienswaardige, tot de uilspinners behorende mot, is de peppel-orvlinder (Tethea ocularis). Ik was dan ook erg enthousiast toen ik deze vlinder op het doek kreeg. De peppel-orvlinder heeft in rusthouding een cilindrische vorm waarbij hij zijn vleugels gekruld dicht om zijn lichaam plaatst. Naast de kleurschakering en tekening van bruine en witte tinten, valt de witte ’80’ op de voorvleugel het meest op. De dubbele dunne zwarte dwarslijnen aan weerszijden krommen beide als het ware om deze markering heen. De kleur van de voorvleugel varieert van licht tot donkerbruin en heeft vaak een purperachtige glans. De brede band waar de ’80’ zich bevindt is heel lichtbruin. De achtervleugel is licht bruingeel met aan de vleugelrand een iets donkere zone. De vliegperiode is in één generatie van mei tot in augustus. Waardplant: Populier. Engelse benaming: Figure of Eighty. Friese benaming: Peppel-orflinter.
Vliegperiode:
Onderfamilie: Thyatirinae
Geslacht: Thyatira
Braamvlinder – 2020 (NL)
(NCBI-index: 721163)
Een opvallende verschijning is de braamvlinder (Thyatira batis). De voorvleugels zijn bruin en daarop zijn meerdere opvallende witroze bloemachtige vlekken te zien. Bij de vleugelpunt zitten twee van die vlekken, één op de hoek van de achterrand en binnenrand en één in het wortelveld. De spanwijdte bedraagt 32-38mm en de vliegperiode is van april tot begin september in twee generaties. Waardplant: Braam en framboos. Engelse benaming: Peach-blossom. Friese benaming: Toarnbeiflinter.
Vliegperiode:
